Groningse ondernemers zijn een offensief begonnen tegen criminele activiteiten op hun bedrijventerreinen. Zij roepen elkaar op niet langer te zwijgen als ze getuige zijn van verdachte omstandigheden.
,,Bedrijventerreinen zijn een groeiend werkgebied van criminelen”, stelt Klaas Holtman, bestuurslid van Veilig Ondernemend Groningen. ,,Dat leidt tot gevaarlijke situaties. Te lang is gedacht dat drugslabs in loodsen en opslag van vuurwerk of andere explosieve stoffen alleen in het zuiden van Nederland voorkomen. Inmiddels weten we wel beter.”
Sinds enige tijd is de waakzaamheid van ondernemers vergroot. Ondernemers en surveillanten maken zes keer per jaar een uitgebreide ronde over de bedrijventerreinen. ,,We zijn op zoek naar opvallende zaken”, zegt Holtman. ,,We kijken niet alleen naar open ramen en deuren. Criminelen maken geregeld misbruik van leegstaande panden of verlies draaiende bedrijven. We zien soms ook dat bedrijfseigenaren zich niet met andere ondernemers willen bemoeien.”
Afgelopen week werd tijdens de Promotiedagen van ondernemers in Martiniplaza de campagne ‘Geef criminaliteit geen ruimte’ gestart. De oproep luidt: geef verdachte omstandigheden door aan Meld Misdaad Anoniem (M). Met de campagne wil Veilig Ondernemend Groningen onregelmatigheden kenbaar maken, zodat politie en Justitie handvatten hebben om hiertegen op te treden. ,,Als je meer meldt, wordt de noodzaak om iets te doen groter”, stelt Holtman.
Afwijkend gedrag
Als voorbeeld noemt hij dat de burgemeester besloot tot sluiting van een bedrijf dat verdacht werd van criminele activiteiten. ,,Na een tijdje gaat de zaak weer open en zie je dingen gebeuren. Wat moet je daar dan mee? Nou, melden dus.”
Volgens Holtman vermoeden ondernemers en hun werknemers als eersten dat er iets niet klopt bij een pand. Denk aan activiteiten op vreemde tijden, regelmatige bezoekjes van onbekende personen of auto’s.
Het kan ook gaan om geheimzinnig gesleep met tassen of spullen, overdreven camerabeveiliging of een chemische lucht of hennepgeur. Maar ook plekken die als slaapplaats dienen. Vaak begint een opsporingsonderzoek bij dit soort kleine signalen. De campagne helpt om afwijkend gedrag te herkennen. ,,Je hoort weleens: er wordt toch niks mee gedaan, maar als je meer meldt wordt de noodzaak om iets te doen groter”, zegt Holtman.
Harry Bouma, voorzitter van Bedrijvenvereniging Zuidoost, vertelt over zijn ervaringen tijdens een schouw. ,,Laatst waren we op het nieuwe gedeelte van Eemspoort. Daar zie je veel garageboxen met kantoren. Soms heel erg afgeplakt. We trekken aan deuren en kijken in ramen en vuilcontainers. Binnen komen we witte borden tegen met open en bloot codes en telefoonnummers. Buiten staan containers waar bankafschriften in gekieperd zijn. Gestapelde pallets vormen soms makkelijke opstapjes naar het dak.”
Verscherpte aandacht
We willen er maar mee zeggen, dat bedrijven soms verborgen maar ook open en bloot kwetsbaar zijn. Dat stelden onderzoekers Edward van der Torre en Pieter Tops in 2022 ook al toen zij de gemeente Groningen wakker schudden over de groei van ondermijnende criminaliteit. Hierbij gaat het om duistere zaken die zich in de onderwereld afspelen en zich vermengen met de bovenwereld, dus in het dagelijks leven.
Voor de gemeente was dat aanleiding voor verscherpte aandacht en uitbreiding van de eigen afdeling die zich bezighoudt met openbare orde en veiligheid. ,,Daar zijn we heel blij mee. Er wordt goed samengewerkt met de politie”, zegt Bouma. Zo krijgen de bedrijven een keer per maand een rapportage van politie en beveiliging over wat er op de bedrijventerreinen gebeurt. ,,Dat varieert van gejatte E-bikes tot inbraken en de vondst van 1,5 kilo cocaïne in een garagebox.”
Een woordvoerder van de gemeente bevestigt dat vorige week in samenwerking met het Regionale interventieteam (RIT) nog een controle is uitgevoerd gericht op avond- en nachtwinkels gevestigd in garage- en opslagboxen (zogeheten dark of ghost-kitchens). Dat gebeurde op een aantal bedrijventerreinen in de stad Groningen.
Bedrijventerreinen behoorlijk anoniem
Holtman vindt dat ondernemers scherper moeten zijn op het signaleren van onregelmatigheden. ,,Veilig Ondernemend Groningen is dertig jaar geleden opgericht, toen de politie stopte met intensieve surveillance. Bedrijven hebben daarvoor zelf beveiligers in de arm genomen. Daar blijft het niet bij. De bewustwording dat verdachte omstandigheden en situaties bij je buurman gevaarlijk voor jou kunnen zijn, moet groeien.”
Op elk bedrijventerrein zijn minimaal vijf bedrijven die niet deugen, hield Van der Torre enkele tientallen aanwezige ondernemers voor tijdens een oploop op de Promotiedagen. ,,Daar durf ik gif op in te nemen. Als een crimineel iets wil, dan is het zijn handelen afschermen”, legde hij uit. ,,Een bedrijventerrein is behoorlijk anoniem, vooral ’s nachts. Er zijn minder toezichthouders en mensen van de politie, en zelfs minder ondernemers dan in het centrum.”
Lege pandjes op dure plekken
Bouma zegt dat ook zijn ogen zijn geopend. ,,Als je flink aan de wandel bent kijk je anders naar de stad. Je ziet lege pandjes op hele dure plekken. Waarom gebeurt daar niets? Hoe kan de eigenaar zich dat permitteren? En waarom heeft een bedrijf ineens zoveel cameratoezicht en prikkeldraad om zijn terrein?” Bouma zegt niet te weten wat drie jaar extra aandacht voor ondermijnende criminaliteit heeft opgeleverd. Zeker als het gaat om aanhoudingen en andere ingrepen en maatregelen.
Veilig Ondernemend Groningen vindt dat bedrijven en eigenaren van gebouwen zich moeten realiseren dat er bij de bestrijding van deze criminaliteit wel iets op het spel staat. ,,Met signaleren kan veel ellende worden voorkomen. Je moet er niet aan denken dat er een explosie in je gebouw plaatsvindt of dat een werknemer betrokken raakt bij een incident.”
Campagne Ondermijning op bedrijventerreinen is tot stand gekomen in samenwerking met Veilig Ondernemend Groningen, Bedrijvenvereniging Zuidoost, VBNO en Bedrijvenvereniging West. Doel van deze campagne is het vergroten van het bewustzijn van de ondernemers op de Groningse bedrijventerreinen over ondermijning en hoe zij verdachte situaties kunnen herkennen.
